Laureaci
W sali koncertowej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach odbyła się uroczysta gala, podczas której wręczono tytuły „Ambasadorów Polszczyzny”.
Honorowymi „Ambasadorami Polszczyzny” zostali:
Jacek Dehnel
Poeta i prozaik, także tłumacz. Jego książki, zwłaszcza powieści, zyskały dużą popularność, także dzięki eleganckiej formie językowej, nawiązującej do najlepszych wzorów polszczyzny.
red. Jacek Fedorowicz
Popularny felietonista, autor wielu programów radiowych i telewizyjnych. Jego finezyjne językowo artykuły i felietony poruszają często problematykę kultury języka i sprawności porozumiewania się. Atrakcyjność językowa i wnikliwość obserwacji sprawiają, że teksty Jacka Fedorowicza wpływają na rozwój refleksji językowej polskiej inteligencji.
Janusz Głowacki
Prozaik i dramaturg. Jego pisarstwo cieszy się niezmiennym zainteresowaniem kolejnych pokoleń Polaków. Janusz Głowacki ma niezwykłą umiejętność swobodnego posługiwania się różnymi stylami polszczyzny, co świadczy o jego wyjątkowej świadomości językowej.
red. Juliusz Kubel
Poznański radiowiec i scenarzysta. Ma w dorobku kilka tysięcy felietonów, monologów, gawęd i słuchowisk pisanych gwarą poznańską. W Wielkopolsce jest jedną z najbardziej znanych postaci; zasłużony jako popularyzator miejscowej gwary, a także autorytet językowy w tym zakresie.
prof. Yi Lijun
Tłumaczka i badaczka literatury polskiej, kierownik Katedry Języka Polskiego Pekińskiego Uniwersytetu Języków Obcych. Przełożyła na chiński ponad 60 utworów literackich, wśród nich: „Pana Tadeusza”, „Dziady”, „Ferdydurke”, poezję Staffa, czy prozę Tokarczuk. Zredagowała kilkaset haseł o polskich pisarzach w chińskiej encyklopedii. Od lat kształci w Pekinie polonistów.
prof. Barbara Rzyski
Z zawodu fizyk nuklearny, z pasji i zamiłowania popularyzator polskiej historii, kultury i języka polskiego w Brazylii. Niezwykle zasłużona dla upowszechniania polszczyzny wśród młodego pokolenia. Założycielka nowej organizacji polonijnej „APOLEC-SP” oraz strony internetowej dla nauczycieli języka polskiego. Jej działalność przyczynia się do integracji brazylijskiej Polonii.
Maciej Stuhr
Aktor teatralny, filmowy i kabaretowy. Jego kreacje, a także autorskie prezentacje kabaretowe, ukazują umiejętność świadomego i niezwykle sprawnego posługiwania się językiem (m.in. świadczą o tym tworzone przez niego parodie).
Zespół „Trebunie Tutki”
Zespół folklorystyczny z Podhala. Teksty jego piosenek, pisane przez członków zespołu gwarą góralską, od kilkunastu lat są obecne w świadomości Polaków, słuchających licznych występów i nagrań tej grupy. Na podkreślenie zasługuje autentyzm gwary, którą autorzy umiejętnie przekazują nie tylko tradycyjne, ale i współczesne treści.
red. Grażyna Wrońska-Walczak
Dziennikarka z ponad 40-letnim stażem, specjalizująca się w szeroko rozumianej problematyce kultury języka polskiego, autorka bardzo popularnego cyklu „Język na zakręcie”. Łącząc udatnie edukację językową z elementami zabawy, wywołuje niezmiennie bardzo żywą reakcję radiowego audytorium. Dzięki jej kompetencji językowej i niezwykłej aktywności słuchacze, a także dziennikarze radiowi, mogą zawsze liczyć na pomoc w posługiwaniu się polszczyzną.
prof. Franciszek Ziejka
Historyk literatury, profesor i wieloletni rektor UJ, członek PAU, PEN-Clubu, były przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich. Doskonały wykładowca i charyzmatyczny mówca obdarzony wybitnym talentem oratorskim.
Tytuł „Ambasadora Polszczyzny w Mowie” przyznano arcybiskupowi Tadeuszowi Gocłowskiemu.
abp Tadeusz Gocłowski
Wieloletni metropolita gdański, od kilkudziesięciu lat zaangażowany w życie polityczne i społeczne, niejednokrotnie wypowiada się w mediach. Jego wystąpienia odznaczają się bardzo dobrą polszczyzną, jak również zwięzłością i prostotą, i także dzięki tym cechom zawsze sprzyjają porozumieniu społecznemu.
Tytuł „Ambasadora Polszczyzny w Piśmie” otrzymał profesor Andrzej Szczeklik.
prof. Andrzej Szczeklik
Lekarz, naukowiec, humanista, profesor UJ, pisarz, eseista. Dzięki walorom językowym jego twórczości poruszane w niej najtrudniejsze problemy egzystencjalne są przedstawiane w sposób prosty, a jednocześnie pełen wrażliwości i humanizmu.
Tytułem „Ambasadora Polszczyzny poza Granicami Kraju” uhonorowano doktor Annę Barańczak.
dr Anna Barańczak
Wykładowca języka polskiego na Uniwersytecie Harvarda. Wykształciła i zainteresowała polszczyzną wielu studentów i doktorantów z całego świata. Zorganizowała w harvardzkim Center for European Studies kilkadziesiąt spotkań z wybitnymi Polakami, w tym z literaturoznawcami, pisarzami i krytykami. Zainspirowała swoich słuchaczy do przekładów polskiej poezji współczesnej.
Tytuł „Młodego Ambasadora Polszczyzny” przyznano redaktorowi Bartłomiejowi Chacińskiemu.
red. Bartłomiej Chaciński
Dziennikarz, publicysta, od kilku lat zajmujący się współczesnym językiem młodzieżowym. Jest autorem wnikliwie napisanych i atrakcyjnych językowo słowników "młodej polszczyzny". Jego publikacje świadczą o dużej świadomości językowej i umiejętności przekazania wiedzy o jednej z odmian polszczyzny.
Tytuł „Ambasadora Polszczyzny Regionalnej” otrzymała profesor Dorota Simonides.
prof. Dorota Simonides
Profesor Uniwersytetu Opolskiego, folklorystka, badaczka kultury i języka Śląska. W swoich pracach od wielu lat ukazuje bogactwo folkloru słownego tego regionu. Dorota Simonides położyła wielkie zasługi dla upowszechniania wiedzy o kulturze, w tym o gwarze regionalnej.
Kapituła przyznała tytuł Wielkiego Ambasadora Polszczyzny i nagrodę 50 tysięcy złotych Tadeuszowi Konwickiemu, prześwietnemu pisarzowi, w uznaniu jego zasług dla polskiej literatury i dla ożywionej duchem Rzeczypospolitej Obojga Narodów, wrażliwości i świadomości językowej kilku pokoleń Polaków, a w szczególności:
- za kocią łagodność i drapieżność jego językowych gier z cenzurą i czytelnikami;
- za poetyckość jego prozy;
- za liryczność obrazów tego miłego śpiewnego świata, „skąd go wygnano” przed sześćdziesięciu laty;
- za wzbogacenie wielu rejestrów w zasobie polskich wyrazów;
- za odkrycie metafizyki, magii i poezji słowa polskiego powszedniego;
- za urzekające opisy, plastyczne metafory, niezrównane porównania;
- za mistrzowskie operowanie możliwościami polskiej składni;
- za wyczarowanie słowem ezoterycznej malczewskiej kobiecości;
- za sugestywność literackiej wizji drugiej połowy XX wieku;
- za wskrzeszenie zaprawionej humorem romantycznej autoironii;
- za źródlaną wzniosłość wyłaniającą się z pozornie beznadziejnej degrengolady i błazeństwa;
- za nowe wcielenie Ducha III części Dziadów, Nieboskiej, Beniowskiego i Wyzwolenia;
- za polszczyznę wszystkiego, co stworzył, poczynając od Dziury w niebie.